Szata roślinna (9)
Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Jasiołki
W ostatnich dniach staraniem Katedry Ochrony Środowiska oraz Wydawnictw Akademii Nauk Stosowanych w Tarnowie ukazała się nowa książka pt. „Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnychpartii rzeki Jasiołki”. Redaktorami książki są dr Mariusz Klich (ANS w Tarnowie) oraz mgr Sabina Klich (Uniwersytet Jagielloński). Współautorem wybranych rozdziałów jest mgr Paweł Franczak (ANS w Tarnowie).
Autorzy publikacji zapraszają na wykład promocyjny dra Mariusza Klicha, który odbędzie się w najbliższy piątek 21 kwietnia 2023 r. o godzinie 15.00 w budynku A (sali nr 120).
Mała retencja wody - więcej wody dla przyrody
Działalność przemysłowa oraz ogólnie cywilizacyjna człowieka doprowadziła doDziałalność przemysłowa oraz ogólnie cywilizacyjna człowieka doprowadziła doznaczących zmian w klimacie ziemi. Tempo tych zmian w ostatnich latach bardzoprzyśpieszyło. Wzrost zawartości dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianychw atmosferze powoduje nadmierne nagrzewanie sie atmosfery. Wyższe temperaturywpływają na topnienie lodowców i czap lodowych na biegunach, które mają znaczeniew regulacji temperatury globu. Zmiany dotyczą również stref podbiegunowych jaktundra gdzie gleba od tysięcy lat pozostawała zamarznięta. Rozmarzając uwalnia dużeilości metanu (klatraty metanu), który jest silnym gazem cieplarnianym. Białapowierzchnia lodowców (śniegu) odbija promienie słoneczne zwiększając albedoi zapobiegając podnoszeniu się temperatury. Zmniejszanie się powierzchni lodowcówi czap lodowych biegunów potęguje proces ocieplania. Podnoszenie temperaturydestabilizuje inne cechy klimatu. Częstsze susze i to w regionach, w których dotychczasnie występowały, fale upałów, ulewne deszcze, niszczycielskie wiatry, zaburzenia cykli pór roku – w znaczący sposób wpływają na działalność i gospodarkę człowieka.
Czy my ludzie, jako jednostki możemy wpływać na te zmiany?
Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z naszym Biuletynem Informacyjnym nr 1/2022 (148). Biuletyn udostępniamy w całości w formie pliku do pobrania (*pdf).
Do pobrania: Biuletyn Informacyjny nr 1/2022 (148)
Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Wisłoki
Przedstawiamy kolejną publikację pn. „Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Wisłoki”. Ukazała się ona dzięki Wydawnictwu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie pod redakcją Mariusza Klich i Sabiny Klich ze wsparcie finansowym Fundacji Ekologicznej Czysta Wisłoka.
Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Ropy
Obszar źródliskowy rzeki Ropy jest niezwykle ciekawy i cenny pod względem przyrodniczym. O jego walorach decydują: naturalne zróżnicowanie fizjograficzne terenu oraz relatywnie bardzo mała antropopresja. Dolina Ropy na odcinku jej pierwszych kilkunastu kilometrów, poczynając od jej źródeł do miejscowości Wysowa –Zdrój, jest niezwykle malownicza. Eksploatacja środowiska polega tu głównie na: rekreacji i turystyce, mało intensywnej, bliskiej naturze gospodarce rolnej, luźnej zabudowie mieszkalnej i związanej z nią infrastrukturą oraz praktycznie brakiem przemysłowego użytkowania terenu. „Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Ropy – lewobrzeżnego dopływu Wisłoka” – publikacja, która ukazała się w 2017r. nakładem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie przy współfinansowaniu przez Fundację Ekologiczną „Czysta Wisłoka” jest efektem badań przeprowadzonych w ciągu całego sezonu roku 2016. Przeprowadzenie badań przyrodniczych w okresie tylko jednego sezonu obarczone jest jednak dużymi ograniczeniami. Dlatego celem autorów nie było napisanie stricte naukowej publikacji lecz przeprowadzenie badań wstępnych, które mogą, a nawet powinny być w przyszłości kontynuowane i rozszerzane. Pomimo tego, udało się w terenie zidentyfikować ponad 130 gatunków występujących naturalnie roślin oraz 79 gatunków zwierząt. W pierwszej części opisano formy ochrony przyrody ustanowione w obszarze źródlisk Ropy i w ich pobliżu. Na potrzeby waloryzacji przeprowadzono badania fizykochemiczne dotyczące wybranych parametrów wody Ropy. Zasadnicze badania stanowiły przeprowadzone inwentaryzacje flory i fauny badanego obszaru, zinwentaryzowano również wybrane cenne i chronione siedliska roślinne. W końcowej części obszernie opisano zmiany przepływu oraz warunki meteorologiczne wód zlewni górnej Ropy.
Nadrzeczne zbiorowiska roślinne występujące wzdłuż Wisłoki.
Część III – odcinek dolnego biegu rzeki – od mostu w Jaworzu Górnym do ujścia do Wisły. (Opracowanie własne wg badań przeprowadzonych w 2017r.).
W 2015 roku zostały wykonane badania roślinności Wisłoki na odcinku od źródeł do ujścia Kłopotnicy w miejscowości Osiek Jasielski. Wynikiem przeprowadzonych badań jest opracowanie „Nadrzeczne zbiorowiska roślinne występujące wzdłuż Wisłoki. Część I – odcinek górnego biegu rzeki – od źródeł do ujścia Kłopotnicy w Osieku Jasielskim” wydane przez Fundację Ekologiczną Czysta Wisłoka w Biuletynie Informacyjnym nr 6/2015 (128). W 2016 roku kontynuowano badania na kolejnym, środkowym odcinku rzeki od ujścia Kłopotnicy w Osieku Jasielskim do mostu w Jaworzu Górnym. Wyniki tych badań zostały opisane w Biuletynie Informacyjnym nr 4/2016 (133). Niniejsze opracowanie stanowi trzecią, ostatnią część badań fitosocjologicznych prowadzonych w dolinie Wisłoki i obejmuje odcinek od mostu w Jaworzu Górnym do ujścia do Wisły.
Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z naszym Biuletynem Informacyjnym nr 6/2017 (142) zawierającym ten artykuł. Biuletyn udostępniamy w całości w formie pliku do pobrania (*pdf).
Do pobrania: Biuletyn Informacyjny nr 6/2017 (142)
Kontynuacja badań nadrzecznych zbiorowisk roślinnych występujących wzdłuż Wisłoki
Część II – odcinek środkowego biegu rzeki – od ujścia Kłopotnicy w Osieku Jasielskim
do mostu w Jaworzu Górnym. (opracowanie własne wg badań przeprowadzonych w 2016 r.)
Opracowanie zawiera sprawozdanie z kontynuowanych w 2016 roku badań poświęconych szacie roślinnej występującej wzdłuż Wisłoki. Obszar badań obejmuje środkowy odcinek biegu Wisłoki i pokrywa się z obszarem Natura 2000 „Wisłoka z dopływami”. Autorka wyznaczyła i opisała na tym odcinku 14 stanowisk badawczych. Stanowiska wyznaczono w taki sposób, aby reprezentowały jak najbardziej różnorodne siedliska. Każde stanowisko zostało oznaczone współrzędnymi geograficznymi i przypisane do najbliżej leżącej miejscowości. Badania dokumentują odpowiednie fotografie. Pełny tekst artykułu dostępny jest w zakładce OPRACOWANIA WŁASNE. Zapraszamy do lektury. Dolina Wisłoki na badanym odcinku ma szerokość nawet do 2 km. Rzeka tworzy tu liczne zakola i meandry powodując zróżnicowanie krajobrazu i warunków środowiskowych. Najcenniejszymi zbiorowiskami roślinnymi są lasy i zarośla łęgowe. W porównaniu z górnym odcinkiem biegu rzeki zauważalne są w tym zakresie pewne różnice. M.in. zmienił się udział różnych typów łęgów. W badanym środkowym odcinku Wisłoki przeważa łęg wierzbowy. Zaobserwowano też wzmożony udział gatunków ekspansywnych i inwazyjnych, które często tworzą samodzielne zbiorowiska. Wiąże się to z pełnioną przez badany ekosystem rzeczny funkcją korytarza ekologicznego ułatwiającego transport tych gatunków. Zidentyfikowano też siedliska o znaczeniu europejskim, dla których Autorka podała krótką charakterystykę.
Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z naszym Biuletynem Informacyjnym nr 4/2016 (133) zawierającym ten artykuł. Biuletyn udostępniamy w całości w formie pliku do pobrania (*pdf).
Do pobrania: Biuletynem Informacyjnym nr 4/2016 (133)
Nadrzeczne zbiorowiska roślinne występujące wzdłuż Wisłoki
Część I – odcinek górnego biegu rzeki – od źródeł do ujścia Kłopotnicy w Osieku Jasielskim. (Opracowanie własne wg badań przeprowadzonych w 2015r.)
Tematyka nadrzecznych siedlisk florystycznych budzi gorące emocje i dyskusje – zwykle przy okazji planowania lub realizacji utrzymania wód. Dyskutanci dzielą się zazwyczaj na 2 obozy. Jedni podnoszą konieczność zapewnienia bezpiecznego spływu wielkiej wody i możliwość – przy tej okazji - usuwania obcych gatunków flory. Drudzy podkreślają korzystny wpływ tej roślinności na bytowanie rzecznej i nadrzecznej fauny – m.in. poprzez zacienianie koryt i obniżanie przez to temperatury wody. Niniejszy artykuł ma na celu popularyzację tej części szaty roślinnej, która pozostaje w ścisłym związku z rzeką. Obszerny temat postanowiono roboczo podzielić na części odnoszące się do biegu rzeki. Artykuł obejmuje odcinek górnej Wisłoki, na którym Autorka wyznaczyła i opisała 25 stanowisk badawczych. Tabelaryczne zestawienie stanowisk zawiera także ich współrzędne geograficzne, co umożliwia ich lokalizację w terenie za pomocą systemu GPS. Pokaźna ilość fotografii dokumentuje badania i pokazuje urokliwość tych miejsc. Warto je odwiedzić.
Wstępna waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego rzeki Jasiołki – prawego dopływu Wisłoki
Praca zbiorowa. Opracowanie redakcyjne: drMariusz Klichi mgrSabina Jarek.wg badań przeprowadzonych w 2014r.
Jak to określono w tytule, artykuł zawiera tylko wstępną waloryzację przyrodniczą badanego obszaru. Wyniki tej pracy potwierdzają jednak w pełni przypuszczenia co do szczególnych walorów przyrodniczych tego - dotąd mało zbadanego - zakątka obszaru zlewni Wisłoki. Praca jest efektem wspólnych działań Zakładu Ochrony Środowiska Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie i Fundacji Ekologicznej CZYSTA WISŁOKA. W realizacji tego projektu naukowo-edukacyjnego czynnie uczestniczyli studenci z Koła Naukowego Przyrodników OSKA pod naukową opieką Pana Doktora Mariusza Klicha.Podkreślenia wymaga pionierski charakter tego przedsięwzięcia badawczego oraz jego konkretna przydatność - zarówno dla celów dydaktycznych, jak i dla zwrócenia uwagi na potrzebę zachowania naturalnego piękna tego - w niektórych miejscach - nadal jeszcze dzikiego rejonu.Występuje w nim w naturalnych zbiorowiskach wiele gatunków roślin i zwierząt objętych różnymi formami ochrony. M.in. utworzono tam rezerwat „Źródliska Jasiołki” oraz 2 Obszary Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 tj. OSOP „Beskid Niski” i SOOS „Ostoja Jaśliska”.
Rośliny inwazyjne w korytarzu ekologicznym Wisłoki
Obszar zlewni Wisłoki uważany jest za przyrodniczo bardzo cenny i podlega szczególnej ochronie. Wyznaczono na nim aż 19 obszarów chronionych programem NATURA 2000. Dużym, a często niedocenianym zagrożeniem dla rodzimej szaty roślinnej, są inwazyjne gatunki roślin. Obecnie uważa się, że stanowią one drugie – po niszczeniu siedlisk – największe zagrożenie dla światowej bioróżnorodności. Szczególny problem gatunki te stanowią na obszarach chronionych, gdzie wypierając rodzime gatunki roślin z ich nisz ekologicznych powodują wyginięcie roślin, dla których utworzono te obszary.Celem tego artykułu jest próba oceny zagrożeń, jakie dla ustanowionych w zlewni Wisłoki obszarów chronionych niosą inwazyjne gatunki roślin. Autorka –mgr Sabina Jarek– założyła, że badania należy przeprowadzić w korytarzu ekologicznym Wisłoki, który (cyt.) „jest autostradą dla wszystkich gatunków roślin, nie tylko roślin rodzimych, ważnych i chronionych, ale także dla gatunków roślin inwazyjnych”. Wyznaczono wzdłuż doliny Wisłoki 6 stanowisk badawczych, w których przeprowadzono inwentaryzację gatunków roślin inwazyjnych. Uzyskane tam wyniki posłużyły do dokonania wstępnej oceny zagrożenia.
© Copyright 2024 Czysta Wisłoka FE