Ryby w Wisłoce

Ryby w Wisłoce (3)

Stan ichtiofauny Wisłoki wg badań przeprowadzonych w 2011 r.

Autor przedstawia w nim:

* strukturę ichtiofauny wybranych stanowisk Wisłoki na podstawie aktualnych badań wykonanych w roku 2011,

* wnioski wynikające z analizy wyników badań.

 Nowe opracowanie jest kontynuacją prezentowanych w tej zakładce i cieszących się dużym powodzeniem (ponad 20 000 odsłon) wcześniejszych prac tego Autora, a mianowicie: 

  • w 2004r. – „Ryby jako bioindykator – wyniki badań ichtiofauny w Wisłoce”,
  • w 2006r. – „Charakterystyka ichtiofauny Wisłoki – ryby zagrożone, chronione i cenne gospodarczo”.   

Według wiedzy Autora, do w chwili napisania niniejszego artykułu (marzec 2014 r.) nie przeprowadzono i nie publikowano wyników późniejszych badań. Ze względu na wybiórczość prezentowanego materiału (badania przeprowadzono tylko na 3 stanowiskach) dla lepszego zrozumienia rozmieszczenia i zasięgów poszczególnych gatunków ryb niezbędnym jest sięgnięcie do tych wcześniejszych opracowań. Dla osób zainteresowanych pogłębieniem wiedzy w tym temacie Autor przygotował spis literatury obejmujący 34 pozycje.Zdaniem Autora, badania z roku 2011 potwierdziły, że Wisłoka charakteryzuje się bogatą gatunkowo ichtiofauną. Jej skład stanowi nie tylko o wartości przyrodniczej ekosystemu, ale również nadaje rzece wysokie walory wędkarskie, co w pewnym stopniu sprzyjać może rozwojowi turystyki w regionie. Zainteresowanym udostępniamy w formie pliku do pobrania (.pdf) całość Biuletynu Informacyjnego nr 2/2014 (119), w którym zamieściliśmy to nowe opracowanie o rybach w Wisłoce. Oprócz tekstowych części merytorycznych (charakterystyka przyjętej metody badawczej, zaopatrzone w wykresy i tabele wyniki badań ichtiofauny i ich podsumowanie), przedstawiona jest także - wykonana przez Autora - obszerna dokumentacja fotograficzna badań. Biuletyn zamykają redakcyjne informacje o planowanej kontynuacji opracowań z cyklu „Ryby w Wisłoce” oraz o działaniach na rzecz przywrócenia drożności Wisłoki i jej dopływów.

Do pobrania:  Biuletyn Informacyjny nr 2/2014 (119)

Do pobrania:  Od Redakcji

ZAPRASZAMY DO ZAPOZNANIA SIĘ Z NOWYM OPRACOWANIEM

Charakterystyka ichtiofauny Wisłoki - ryby zagrożone, chronione i cenne gospodarczo.

Od Autora

          Do napisania niniejszego artykułu skłoniła mnie duża liczba wizyt internautów do zamieszczonej na niniejszej stronie pracy pt. „Ryby jako bioindykator – wyniki badań ichtiofauny w Wisłoce”, którą wykonałem dla Fundacji w lipcu 2004 roku. W ciągu niespełna dwóch lat witryna ta odwiedzana była blisko 4000 razy co nie ukrywam, w pełni przerosło moje oczekiwania. Niestety nie miałem dotychczas okazji dokonać kolejnego przeglądu składu ichtiofauny tej niezwykle interesującej rzeki, z drugiej zaś strony osobiście przeciwny jestem zbyt częstym ingerencjom w ekosystemy rzeczne, nawet poprzez niezwykle potrzebne badania składu ichtiofauny. Badania takie prowadzić jednak należy nie rzadziej niż raz na 5 lat. Postanowiłem zatem przedstawić wyniki badań z roku 2004 w nieco innym świetle, a także zamieścić dla czytelników bardzo syntetyczną informacje o każdym ze zidentyfikowanych w trakcie badań gatunku ryb. W artykule poniższym postarałem się umieścić dla czytelników informacje dotyczące ryb pod kątem ich zagrożenia i ochrony prawnej w Polsce. Skoncentrowałem się również na występowaniu gatunków uznawanych przez człowieka za „cenne gospodarczo” (pożądane przez człowieka). Nie lubię tego określenia – jest to słowo-twór – wymyślony przez człowieka, który przypisał sobie prawo do uznawania żyjących istot za gorsze i lepsze, potrzebne i niepotrzebne etc. Niemniej jednak uznanie pewnych gatunków za „cenne” w pewien sposób waloryzuje siedlisko, w którym one występują i może przyczynić się w przyszłości do uznania je za interesujące lub warte szczególnego potraktowania. Mam nadzieję, ze takiego szczególnego traktowania doczeka się Wisłoka, a traktowanie to wyrażone będzie wzmożoną troską o losy żyjących w niej organizmów.

Ryby jako bioindykator - wyniki badań ichtiofauny w Wisłoce.

Dzięki uprzejmości Pana dr Mariusza Klich chcielibyśmy przedstawić artykuł  pn. .„STAN BADAŃ ICHTIOFAUNA RZEKI WISŁOKI – WSTĘPNE WYNIKI BADAŃ NA ODCINKU OD MIEJSCOWOŚCI JAWORZE GÓRNE DO UJŚCIA DO WISŁY Z ROKU 2004”. W przypadku pytań dotyczących niniejszego artykułu jak również w sprawach dotyczących wyrażenia zgody na ewentualne wykorzystanie materiału w swoich publikacjach prosimy o kontakt z autorem Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Pragniemy zwrócić uwagę, że artykuł jest chroniony PRAWEM AUTORSKIM.

Stan badań ichtiofauna rzeki Wisłoki – wstępne wyniki badań na odcinku od miejscowości Jaworze Górne do ujścia do Wisły z roku 2004.

Wstęp.

Mianem bioindykatorów określamy organizmy o specyficznej wrażliwości na czynniki środowiska, których to obecność lub brak w ekosystemie może być informacją o stanie środowiska i stopniu jego przekształcenie antropogenicznego. Ryby ze względu na ich długość życia (od kilku do kilkudziesięciu lat), skomplikowanie procesów życiowych (sezonowość żywienia i rozrodu, rozdzielność przestrzenna miejsc żerowania i rozrodu, produkcja ogromnej ilość potomstwa kosztem bardzo niskiej przeżywalności itd.), oraz tendencje do wędrówek (niekiedy bardzo dalekich jak np. łosoś czy certa, które wędrują naturalnie na dystansie Bałtyk – dopływy karpackie)  określić można mianem bioindykatorów wielkoobszarowych i wieloletnich. Rzeka Wisłoka podlega stałemu monitoringowi WIOŚ pod względem wskaźników fizykochemicznych i bentosu, a wyniki tego typu monitoringu są stosunkowo łatwodostępne. Obowiązująca obecnie w Polsce ustawa Prawo Wodne (w większości spójna z Ramową Dyrektywą Wodną Unii Europejskiej) „nakłada obowiązek zachowania dobrego stanu ekologicznego wód i charakterystycznych dla nich biocenoz, zaś w przypadku budowli piętrzących wykonania urządzeń umożliwiających migrację ryb o ile jest to uzasadnione lokalnymi warunkami środowiska” (Dz. U. z 2001r. Nr 115, poz. 1229, art. 63 pkt. 1 i 2). Wobec powyższego niezbędnym jest poznanie warunków bytowania dla ryb jakie oferują aktualnie polskie rzeki. Szczegółowe badania rybostanu rzeki Wisłoki były prowadzone w latach dziewięćdziesiątych przez pracowników Zakładu Biologii Wód PAN w Krakowie (Włodek i Skóra 1994, Włodek i Skóra, 1995). W dorzeczu Wisłoki stwierdzono wówczas 29 gatunków ryb należących do dziewięciu rodzin: łososiowatych (2 gatunki), lipieniowatych (1 gatunek), szczupakowatych (1 gatunek), karpiowatych (17 gatunków), piskorzowatych (2 gatunki), sumowatych (1 gatunek), okoniowatych (2 gatunki), głowaczowatych (2 gatunki) i wątłuszowatych (1 gatunek). W obrębie zespołu zidentyfikowano pięć gatunków ryb objętych ochroną gatunkową: strzebla potokowa, śliz, głowacz pręgopłetwy, różanka i piekielnica. W roku 1999 rozpoczęto budowę zbiornika Mokrzec, co spowodowało znaczne zmiany środowiska badanego odcinka rzeki. Dlatego zespół badaczy złożony z pracowników Polskiej Akademii Nauk w Krakowie oraz pracowników Polskiego Związku Wędkarskiego w Rzeszowie i w Tarnowie przeprowadził kolejne badania w 2001 roku, których celem było określenie składu gatunkowego i struktury ichtiofauny bezpośrednio po powstaniu zbiornika, weryfikacja celowości prowadzonych zarybień, identyfikacja gatunków rzadkich, ustępujących i chronionych. W trakcie tych badań stwierdzono występowanie 23 gatunków ryb w tym trzech gatunków ryb objętych ochroną gatunkową (strzebla potokowa, śliz, piekielnica) (Jelonek i inni 2002). W roku 2004 przeprowadzono kolejne, bardzo szczegółowe badania składu ichtiofauny rzeki Wisłoki przy pomocy Okręgu PZW w Rzeszowie (Klich 2004). Ich celem była charakterystyka aktualnego rybostanu i występujących zagrożeń oraz opracowanie strategii działania na rzecz utrzymania zastanego stanu ichtiofauny lub jego poprawy.  W niniejszym opracowaniu przedstawiona została krótka synteza uzyskanych wyników.