.
Oceń ten artykuł
(3 głosów)

Natura 2000 w zlewni Wisłoki fakty, zagrożenia, obowiązki

W roku 2024 minie 20 lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, tym samym przyjęcia przez państwo nie tylko profitów wynikających z tego faktu, ale przede wszystkim przyjęcia obowiązków w wielu obszarach, w tym w zakresie ochrony przyrody. Jednym z podstawowych wyzwań współczesnego świata jest kompleksowa ochrona środowiska polegająca m.in. na zrównoważonym korzystaniu ze środowiska oraz ochronie bioróżnorodności. W celu Wislokarealizacji tych zadań kraje wspólnoty europejskiej przyjęły uregulowania prawne w zakresie ochrony siedlisk i gatunków tj. Dyrektywę Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. o ochronie dziko żyjących ptaków z 25 kwietnia 1979r., która zastąpiona została nową Dyrektywą 2009/147/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa oraz Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory z 22 lipca 1992 r. Dyrektywy są podstawą prawną funkcjonowania Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Sieć ta z założenia ma umożliwić realizację spójnej polityki ochrony zasobów przyrodniczych na obszarze Unii Europejskiej. Spójna polityka w tym zakresie to stworzenie obszarów specjalnej ochrony ptaków (OSO) oraz specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO). Polska, jak wszystkie inne państwa przystępujące do wspólnoty, zobowiązała się przetransponować te dyrektywy do polskiego porządku prawnego i ich przestrzegać. Należy zauważyć, że nie są to dyrektywy „ramowe” i ich transpozycja nie dopuszcza dowolności w realizacji poszczególnych zapisów.

Ostatnio zmieniany poniedziałek, 22 styczeń 2024 09:04

ZLEWNIA WISŁOKI W NOWYM CYKLU WODNYM 2022-2027

              Biuletyn Informacyjny pn. ZLEWNIA WISŁOKI W NOWYM CYKLU WODNYM 2022-2027, a w nim min. opis prac poprzedzających cykl wodny, informacje o nowym Planie Gospodarowania Wodami na lata 2022-2027, przygotowany w związku z faktem, że ukazał się długo oczekiwany dokument pn. Plan Gospodarowania  Wodami na rzeka1obszarze Dorzecza Wisły, który usankcjonował nowy cykl wodny 2022-2027.

Każdy nowy planistyczny cykl wodny poprzedzony jest przeglądem i aktualizacją dotychczasowych działań i ich skutków w środowisku wodnym. W polecanym tutaj  opracowaniu przybliżono efekty weryfikacji danych przyjmowanych do prac planistycznych na terenie zlewni Wisłoki, tj. zestawienie nowych jcwp, nową typologię wód, weryfikację statusu jcw oraz oceny ryzyka a także obszarów chronionych.

Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z naszym  Biuletynem Informacyjnym  nr 2/2022 (149). Biuletyn udostępniamy w całości w formie pliku do pobrania (*pdf). 

Do pobrania:  Biuletyn Informacyjny nr 2/2022 (149)

Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Jasiołki

jasiolka                W ostatnich dniach staraniem Katedry Ochrony Środowiska oraz Wydawnictw Akademii Nauk Stosowanych w Tarnowie ukazała się nowa książka pt. „Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnychpartii rzeki Jasiołki”. Redaktorami książki są dr Mariusz Klich (ANS w Tarnowie) oraz mgr Sabina Klich (Uniwersytet Jagielloński). Współautorem wybranych rozdziałów jest mgr Paweł Franczak (ANS w Tarnowie).

Autorzy publikacji zapraszają na wykład promocyjny dra Mariusza Klicha, który odbędzie się w najbliższy piątek 21 kwietnia 2023 r. o godzinie 15.00 w budynku A (sali nr 120).

Mała retencja wody - więcej wody dla przyrody

oczko     Działalność przemysłowa oraz ogólnie cywilizacyjna człowieka doprowadziła doDziałalność przemysłowa oraz ogólnie cywilizacyjna człowieka doprowadziła doznaczących zmian w klimacie ziemi. Tempo tych zmian w ostatnich latach bardzoprzyśpieszyło. Wzrost zawartości dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianychw atmosferze powoduje nadmierne nagrzewanie sie atmosfery. Wyższe temperaturywpływają na topnienie lodowców i czap lodowych na biegunach, które mają znaczeniew regulacji temperatury globu. Zmiany dotyczą również stref podbiegunowych jaktundra gdzie gleba od tysięcy lat pozostawała zamarznięta. Rozmarzając uwalnia dużeilości metanu (klatraty metanu), który jest silnym gazem cieplarnianym. Białapowierzchnia lodowców (śniegu) odbija promienie słoneczne zwiększając albedoi zapobiegając podnoszeniu się temperatury. Zmniejszanie się powierzchni lodowcówi czap lodowych biegunów potęguje proces ocieplania. Podnoszenie temperaturydestabilizuje inne cechy klimatu. Częstsze susze i to w regionach, w których dotychczasnie występowały, fale upałów, ulewne deszcze, niszczycielskie wiatry, zaburzenia cykli pór roku – w znaczący sposób wpływają na działalność i gospodarkę człowieka.

Czy my ludzie, jako jednostki możemy wpływać na te zmiany?

Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z naszym  Biuletynem Informacyjnym  nr 1/2022 (148). Biuletyn udostępniamy w całości w formie pliku do pobrania (*pdf). 

Do pobrania:  Biuletyn Informacyjny nr 1/2022 (148)

Plany Gospodarowania Wodami na obszarach Dorzeczy na lata 2022-2027

     Z rocznym opóźnieniem w lutym weszły w życie Plany Gospodarowania Wodami na obszarach Dorzeczy Wisły i Odry.

W dniu 17 lutego weszło w życie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2022 r. w sprawie Planu Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza Wisły, opublikowane w Dzienniku Ustaw z 2023 r. poz.300.

W Dz.U. z 2023 r poz. 335 opublikowano  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23  listopada 2022 r. w sprawie Planu Gospodarowania Wodami na obszarze dorzecza Odry, które weszło w życie 24 lutego 2023 r.

Plany dla pozostałych dorzeczy opublikowane m.in. w Dz.U. 2023  m.in. pod poz. 114,  210 wchodzą w życie w dniu 23 marca 2023 r.

Oceny stanu wód 2021 rok

Od wielu lat prezentowaliśmy na naszej stronie oceny stanu wód w zlewni Wisłoki wzbogacane w informacje merytoryczne z zakresu zmian prawnych, metodyk badań i ocen, warunków wykonywania badań mających wpływ na końcowe oceny stanu wód. Ostatnie opracowanie, opublikowane w roku 2021zawierało informację o stanie wód zlewni Wisłoki za rok 2020. Kolejna ocena, za rok 2021, winna podsumowywać sześcioletni okres badań  2016-2021, lecz ze względu na brak możliwości uzyskania danych w terminie umożliwiającym szybkie udostępnienie aktualnych ocen dla zlewni, podjęto decyzję o wykorzystaniu informacji prezentowanych przez GIOŚ – podmiot odpowiedzialny za prowadzenie monitoringu i wykonywanie ocen stanu wód. Ze względu na zmiany przepisów dotyczących terminów klasyfikacji i ocen stanu wód, informacje te dostępne są dopiero w IV kwartale roku następującego po zakończeniu cyklu badań.  Tabele z ocenami stanu wód powierzchniowych monitorowanych i niemonitorowanych dostępne są na stronie GIOŚ (https://gov.pl/web/gios) w zakładce „Stan środowiska” pod adresami: https://wody.gios.gov.pl/pjwp/api/publications/media/534 ;

https://wody.gios.gov.pl/pjwp/api/publications/media/540.

Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Wisłoki

       Przedstawiamy kolejną publikację pn.  „Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Wisłoki”. Ukazała się ona dzięki Wydawnictwu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie pod redakcją Mariusza Klich i Sabiny Klich ze wsparcie finansowym Fundacji Ekologicznej Czysta Wisłoka.

Dąb w Bieździedzy - historia niezwykła

         Wisłoka to prawobrzeżny dopływ Wisły o ponad 160 km długości, zaś powierzchnia zlewni to aż 4 110 km2. Dość duży i zróżnicowany obszar. Od typowo górskich krajobrazów Beskidu Niskiego, po równinne tereny Kotliny fot.: Andrzej SzypułaSandomierskiej. Patrząc od ujścia, Wisłoka tworzy tak zwane „widły Wisłoki”, gdyż na południu wpadają do niej dwa główne dopływy Jasiołka i Ropa, układając się w widlaste odnogi. Tereny te zamieszkiwane były od niepamiętnych czasów, stąd też, mimo burzliwej historii regionu, wiele jest śladów ludzkiej aktywności. Czasami łączyła się ona z wykorzystywaniem natury, a konkretnie drzew. Były one przedmiotem kultu, drogowskazami, barierą chroniącą budynki i drogi przed siłą wiatru, wreszcie miejscem wypoczynku. Zazwyczaj należące do dzikiej przyrody, sadzone były także ręką człowieka. Wiele z nich przetrwało do naszych czasów i stało się pomnikami – pomnikami przyrody . W dorzeczu Wisłoki, na oficjalnych wykazach, takich miejsc jest ponad 150, ale tak naprawdę o wiele więcej, bo przybywają nowe.
Zbierając materiały do filmu o pomnikach przyrody w dorzeczu Wisłoki posiłkowałem się także informacjami przesłanymi przez gminy leżące w tym właśnie obszarze. Ciekawy materiał otrzymałem z Kołaczyc. Do wykazu interesujących mnie przyrodniczo obiektów dołączone były dwie legendy związane z jednym z drzew. I tak się zaczęło.
"Dąb w Bieździedzy - historia niezwykła"
W otoczeniu XV-wiecznego kościoła pod wezwaniem Św. Trójcy w Bieździedzy stoi tylko jedno drzewo. Jedno, ale jakie! siedemsetletni dąb - pomnik przyrody2 .

Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Ropy

Obszar źródliskowy rzeki Ropy jest niezwykle ciekawy i cenny pod względem przyrodniczym. O jego walorach decydują: naturalne zróżnicowanie fizjograficzne terenu oraz relatywnie bardzo mała antropopresja. Dolina Ropy na odcinku jej pierwszych kilkunastu kilometrów, poczynając od jej źródeł do miejscowości Wysowa –Zdrój, jest niezwykle malownicza. Eksploatacja środowiska polega tu głównie na: rekreacji i turystyce, mało intensywnej, bliskiej naturze gospodarce rolnej, luźnej zabudowie mieszkalnej i związanej z nią infrastrukturą oraz praktycznie brakiem przemysłowego użytkowania terenu. „Waloryzacja przyrodnicza obszaru źródliskowego i górnych partii rzeki Ropy – lewobrzeżnego dopływu Wisłoka” – publikacja, która ukazała się w 2017r. nakładem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie przy współfinansowaniu przez Fundację Ekologiczną „Czysta Wisłoka” jest efektem badań przeprowadzonych w ciągu całego sezonu roku 2016. Przeprowadzenie badań przyrodniczych w okresie tylko jednego sezonu obarczone jest jednak dużymi ograniczeniami. Dlatego celem autorów nie było napisanie stricte naukowej publikacji lecz przeprowadzenie badań wstępnych, które mogą, a nawet powinny być w przyszłości kontynuowane i rozszerzane. Pomimo tego, udało się w terenie zidentyfikować ponad 130 gatunków występujących naturalnie roślin oraz 79 gatunków zwierząt. W pierwszej części opisano formy ochrony przyrody ustanowione w obszarze źródlisk Ropy i w ich pobliżu. Na potrzeby waloryzacji przeprowadzono badania fizykochemiczne dotyczące wybranych parametrów wody Ropy. Zasadnicze badania stanowiły przeprowadzone inwentaryzacje flory i fauny badanego obszaru, zinwentaryzowano również wybrane cenne i chronione siedliska roślinne. W końcowej części obszernie opisano zmiany przepływu oraz warunki meteorologiczne wód zlewni górnej Ropy.

Nadrzeczne zbiorowiska roślinne występujące wzdłuż Wisłoki.

 Część III – odcinek dolnego biegu rzeki – od mostu w Jaworzu Górnym do ujścia do Wisły. (Opracowanie własne wg badań przeprowadzonych w 2017r.).

     W 2015 roku zostały wykonane badania roślinności Wisłoki na odcinku od źródeł do ujścia Kłopotnicy w miejscowości Osiek Jasielski. Wynikiem przeprowadzonych badań jest opracowanie „Nadrzeczne zbiorowiska roślinne występujące wzdłuż Wisłoki. Część I – odcinek górnego biegu rzeki – od źródeł do ujścia Kłopotnicy w Osieku Jasielskim” wydane przez Fundację Ekologiczną Czysta Wisłoka w Biuletynie Informacyjnym nr 6/2015 (128). W 2016 roku kontynuowano badania na kolejnym, środkowym odcinku rzeki od ujścia Kłopotnicy w Osieku Jasielskim do mostu w Jaworzu Górnym. Wyniki tych badań zostały opisane w Biuletynie Informacyjnym nr 4/2016 (133). Niniejsze opracowanie stanowi trzecią, ostatnią część badań fitosocjologicznych prowadzonych w dolinie Wisłoki i obejmuje odcinek od mostu w Jaworzu Górnym do ujścia do Wisły.

Zapraszamy do szczegółowego zapoznania się z naszym  Biuletynem Informacyjnym  nr 6/2017 (142)  zawierającym ten artykuł. Biuletyn udostępniamy w całości w formie pliku do pobrania (*pdf). 

Do pobrania:  Biuletyn Informacyjny nr 6/2017 (142)